LESAKAKO ENPRESA HANDIA:

1960. urte inguruan, bi gizonek metalezko enpresa bat sortzeko interes handia zuten. Hauek udaletxearekin elkartu ziren herrikoen babesa lortzeko. Haien artean adostu ziren eta udaletxeak baimena eman zien, baita enpresa sortzeko eremua eta diru laguntzak ere. Garai hartako bi milioi pezeta. Ordura arte Lesaka nekazaritzaz bizi zen eta bertako lur zati handiak hartu eta enpresa sortu zuten. Honi esker, bizitasun handia lortu zuten Lesaka eta inguruko herriek. Urte horiek arte, Lesaka oso herri euskalduna zen, baina hau dela eta, kanpoko jende asko etorri zen bertara; Salamancatik, Caceresetik, Extremaduratik, Jaenetik … Hala eta guztiz ere, herriak lortu du euskara, euskal giroa eta euskal ohiturak mantentzea.

Enpresa ekoizpen-faktoreak (natura-baliabideak, lana eta kapitala) konbinatzen dituen ekoizpeneko unitate ekonomikoa da. Gerora kontsumitzaileen eskura jarriko diren ondasunak eta zerbitzuak ekoizten ditu, enpresaren zuzendaritzak antolatuta eta koordinatuta, eta arriskupean jarduten du beti.

Enpresa honen funtzioa Bilbotik eta Pasaiako portutik burnizko bobinak Lesakara eramatea zen. Fabrikako labe erraldoi batzuetan bobina horiek urtu edo desegin egiten zituzten eta ondoren desegindako materiala lantzen zuten eskaeraren arabera (kotxeak egiteko txapak, etxeko estrukturak egiteko,” coca colaren” lata, kontserbak sartzeko latak … beraz, hauen helburua ondasunak sortzea zen. Enpresa honek pertsonen premiak zeharka asetzen dituen; adibidez, kotxeak egiteko materialak sortzen zituzten, baina ez kotxeak. Enpresa honek, ondasunak ez zituen familiei zuzenki saltzen, beste enpresa batzuei baizik.

Enpresa honen jabeak hasierako bi gizon horiek ziren. Garai hartan jende askok lan egiten zuen bertan, 3 000 pertsonek hain zuzen ere. Orain aldiz, krisia dela eta, gehienez 300 pertsonek egiten dute lan  bertan.  Altos Hornos de Bizkaii izan zen lehena enpresa hau erosten. Geroago hainbat enpresek erosi zuten, eta gaur egun Indio batena da. orain, enpresaburua, Indioa da eta bere funtzioa Ekintza- plan bat egitea, kudeatzea, antolatzea eta koordinatzea eta kontrolatzea da. Egun, honela definitu dezakegu enpresaburua: aurretik zehaztutako helburuak lortzeko, enpresan erabakiak hartu behar dituen pertsona enpresa osatzen duten elementuen artean une oro orekari eusten saiatuz eta arriskupean jardunez une oro.  Enpresaren funtzionamendua merkaturatze arloa, ekoizpen arloa, inbertsio eta finantzaketa arloa eta giza baliabideen arloa da.

Neurriaren arabera sailkatzen dira enpresa, eta enpresa hau enpesa handi bat bezala kontsideratuko genuke. Enpresa handiak 250 langile baino gehiago dituzte eta urteko fakturazio bolumena 50 milioi eurokoa da. Aktiboak guztira 43 milioi eurokoak dira. Gaur egun, enpresa nazionala kontsideratuko genuke, Asturiasen, Bilbon  eta beste zenbait lekutan zabalduta dagoelako. Beste  ezaugarri bat esateagatik, enpresa pribatua da, pertsona fisiko edo juridiko partikularren jabetzakoa delako. Langileek akzioak erostera behartuta daude, bertako arau bat baita.

Hau guztia dela eta, herrian eragina izan du.Esaterako, langile gutxiago daudenez, bizitasun gutxiago dago herrian. Bestalde, herriari beste itxura fisiko bat ematen dio, “industrializatuagoa” hain zuzen ere. Beraz, enpresa guztiz aldatu da, eta nahiz eta egun jende gutxiagok lana egin, milaka lagunek lan postu bikaina izan zuten Lesaka herriko enpresa honi esker.